نتایج اولیه را کمیسیون نامستقل انتخابات اعلام کرد٬ این اعلام نتایج زمانی است که همه از تقلب شکایت دارند. از رییس کمیسیون انتخابات گرفته تا هردو ستاد انتخاباتی٬ یان کوبیش نماینده سازمان ملل٬ نماینده های خاص آلمان در مورد افغانستان٬ سناتوران امریکایی و همچنان معاونان رییس جمهور هم خواستار شفافیت و پاکسازی آرا هستند اما تاحالا یک رای تقلبی جدا نشده و با یک متقلب هم برخورد قانونی صورت نگرفته است. این خود به معنی بحران آفرینی نیست و مسوولیت این که مردم افغانستان را به سوی بحران می کشانند به عهده چه کسی خواهد بود؟
احمد سعیدی کارشناس مسایل سیاسی٬ مسوولیت بحران زایی را به عهده متقلبین و حامیان تقلب دانسته و می گوید: عامل بحران هایی که بعد از اعلام نتایج به وجود می آید به عهده کسانی است که تقلب کردند و کسانی که تقلب را حمایت می کنند. تمام مسوولیت به عهده آنهایی است که دنبال تقلب بوده و تلاش کردند با تقلب سرنوشت کشور را به سمتی بکشانند.
یاسین صمیم نویسنده و تحلیل گر سیاسی٬ اعلام نتایج را پیش از شفاف سازی تقلب٬ خطرناک خوانده می گوید: بدون تردید، اعلام نتایج پیش از تقلب زدایی ضروری و شفاف سازی پروسه، امر خطرناکی است. حال که اکثریت مطلق شهروندان کشور از طریق رسانه های سمعی و بصری و شبکه های مجازی از میزان و نحوه تقلبات سیستماتیک به نفع تیم خاصی آگاه شده اند، افکار اکثریت هموطنان ما انتظار آن را دارند که قبل از اعلام نتایج انتخابات، نتیجه چگونگی رسیدگی به شکایات و اعتراضات مرتبط به تقلب ها و صندوق پرکردن ها را بشنوند.
آقای صمیم مشروعیت انتخابات را در صورت عدم رضایت یکی از دو تیم٬ مخصوصا تیم اصلاحات و همگرایی زیرسوال برده اظهار می کند: برای تامین و حفظ مشروعیت انتخابات از همه این بازیگران، نقش و اهمیت نامزدان و تیم های رقیب بسیار برجسته می باشد.
آن گونه دریافته می شود، کمسیون ها به عنوان داوران بی طرف و مستقل عمل نکرده و نخواهند کرد. بلکه بیشتر از هر آن چیزی را به گونه مقعطی-موردی با رسانه ها و افکار عامه شریک می کنند که از بالاها دیکته می شود. نکته دوم، تیم اصلاحات و همگرایی، تاجایی که در جریان هستم، پیشنهادهای مشخصی را به عنوان پیش شرط بازگشت به پروسه انتخابات با کمسیون انتخابات مطرح کرده بود اما هیچ یکی از پیشنهادها پاسخ مثبت دریافت نکرده است.
این نویسنده اظهار می کند: این بدان معناست که کمیسیون قطعاً مصمم است بر این که برای بازگشت یکی از تیم ها هیچ کاری انجام دهد. این خود بیانگر جانبداری اعضای بلندرتبه کمیسیون ها و نقض شدن مشروعیت حقوقی پروسه است. به هرحال، در نتیجه این بی اعتنایی کمسیون ها و ارگ ریاست جمهوری اگر مشکلی پیش بیاید و بحرانی به وقوع بپیوندد، آشکار است که مسوولیت آن مستقیماً به آنها بر می گردد نه به مردم و نه هم به تیم اصلاحات و همگرایی.
آقای سعیدی می افزاید: مردم خود رای دادند و با تمام شجاعت و شهامت به پای صندوق های رای رفتند٬ حالانیز شجاعانه از آرای خویش دفاع می کنند ونمی گذارند که متقلبین و حامیان تقلب بالای مردم حکومت نامشروع کنند.
این در حالی است که تیم اصلاحات و همگرایی تاکنون همه مسوولیت های خود را در این راستا انجام داده است. بخشی از اسناد تقلب را با رسانه ها شریک کرده وبه دفاع از ارای پاک شهروندان گام های مدنی و معقول برداشت است. حال، وظیفه حکومت و کمیسیون ها است که از هرنوع عجله کاری که پیامدهای ناگوار در پی دارد، بپرهیزند.